«مصطفی سلیمی»، شهردار منطقه، معتقد است شهروندانی که به محل زندگی خود تعلق خاطر داشته باشند در تصمیم‌گیری‌ها برای محله و شهر خود احساس مسئولیت می‌کنند و این احساس تعلق‌پذیری در شهروندان منطقه پررنگ است. سلیمی شورایاران را بازوی ارتباطی مدیریت شهری و شهروندان در محله‌ها می‌خواند و می‌گوید: «حضور شهروندان در انتخابات شورایاری پازل مردم‌سالاری را تکمیل می‌کند و مشارکت آنان در سرنوشت محله‌شان را نشان می‌دهد.» درباره اهمیت نهاد شورایاری و مشارکت و حضور شهروندان در انتخابات شورایاری با شهردار منطقه گفت‌وگو کرده‌ایم.
شعار «تهران، شهری برای همه» محور برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری برای طراحی و اجرای پروژه‌ها در رویکرد جدید مدیریت شهری است. در شهرداری منطقه ما برای تحقق این رویکرد چه اقدامات و برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده است؟
وقتی می‌گوییم تهران شهری برای همه بدین معناست که تهران شهری است که برای همه شهروندان احساس تعلق ایجاد می‌کند. قبلاً شعار داشتیم که «شهر ما خانه ما». در تعریف جدید باید این احساس تعلق را باز تعریف و احیا کرد. شهری برای همه یعنی سهم همه از شهر یکسان باشد، سهم از خوبی و بدی و زشتی و زیبایی شهر و احساس تعلقی که همه می‌توانند نسبت به شهر داشته باشند همه شهروندان در امور خدماتی، اجتماعی، فرهنگی و هنری مشارکت کنند.
همه شهروندان باید نسبت به سهمی که در شهر و محله دارند حساسیت داشته باشند و این مهم تلاش زیادی می‌طلبد زیرا افزایش کیفیت زندگی شهروندان از محله‌ها شروع می‌شود. تلاش برای ایجاد و تشدید حس تعلق‌پذیری از سوی نهاد شورایاری در محله‌ها انجام می‌شود و در این نهاد شاهد مشارکت شهروندان در امور محله هستیم. در نگاه کلی این مشارکت از سوی مردم در کشور ما همواره جاری و ساری است که اوج آن در انتخابات است، انتخابات مجلس، رئیس‌جمهوری و شورایاری شهر هرکدام بخشی از پازل مردم‌سالاری را تکمیل می‌کند.
انتخابات شورایاری‌ها پایه این مردم‌سالاری است تا مردم بتوانند نسبت به محله منطقه خودشان احساس تعلق داشته باشند و در عمل وارد فاز اجرایی شوند. مردم باید در امور محله خودشان اعم از امور عمرانی فرهنگی، اجتماعی و خدماتی نقش داشته باشند و نظر بدهند و بر این مسائل کنترل و نظارت داشته باشند. شاید ایرادات و اشکالاتی به شورایاری‌ها وارد باشد ولی ارزش دارد که این مسیر با جدیت ادامه پیدا کند.
در منطقه ما به‌طور مصداقی چه طرح‌هایی با نظر و پیشنهاد شهروندان و شورایاری‌ها به سرانجام رسیده‌است؟
بدیهی است که مسئولان و مدیران شهری به اندازه اهالی یک محله در جریان مشکلات محله نیستند و اجرای طرح‌های شهری با همفکری شهروندان به نتیجه بهتر می‌انجامد. به‌عنوان مثال، برای جانمایی ایستگاه اتوبوس معمولاً هر ۵۰۰متر یک ایستگاه در نظر گرفته می‌شود. ولی طبق نظر مردم محله ممکن است فقط با۵۰متر جابه‌جایی رضایتمندی ساکنان محله فراهم شود. در بعضی محله‌ها ساعت کار کتابخانه‌ای، براساس خواست مردم، تغییر کرده تا اهالی بیشتر بتوانند از کتابخانه بهره ببرند.
همین تصمیمات کوچک مثل رفع اختلاف سطح در پیاده‌روها یا یکطرفه کردن برخی معابر تأثیر زیادی در زندگی مردم محله می‌گذارد. این‌طور نیست که همیشه درخواست اهالی به پروژه‌های پرهزینه ختم شود. شهروندان عملاً وارد عرصه کار خود می‌شوند و احساس می‌کنند که شهر و محله مال خودشان است. در تک‌تک مسائل محله خود را سهیم می‌دانند و از آسیب رساندن به امکانات محله جلوگیری می‌کنند.
مشارکت ساکنان محله‌های ۱۲گانه منطقه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
خیلی خوب چراکه منطقه ما منطقه‌ای نسبتاً برخوردار است و از آنجا که احساس تعلق بین شهروندان وجود دارد، خود را در تصمیمات سهیم می‌دانند. ناگفته نماند که منطقه ما، منطقه کار و فعالیت است، به این معنا که بخشی از منطقه ما از سکونت خارج شده و به کار و تجارت رو آورده است.
شورایاری که بازوی ارتباطی شهروندان و مدیریت شهری است، چطور می‌تواند این نقش را بهتر ایفا کنند؟
این پنجمین دوره است که انتخابات شورایاری برگزار می‌شود و در این مدت هم مردم و هم شورایاران به وظایف خود آشنا شده‌اند. باید به سمتی برویم که این نهاد مردمی مأموریت‌های بیشتری را برعهده بگیرد. حوزه فعالیتش هم فقط نباید حوزه شهری باشد و در موضوعات غیرشهری از جمله موضوعات آموزشی فرهنگی و هنری هم فعالیت داشته باشد. از سوی دیگر با اداره‌ها و نهادهای خدماتی دیگر از جمله سازمان‌های آب و برق، نیروی انتظامی، آموزش و پرورش هم تعامل کند تا نقش خود را مؤثرتر ایفا کند.
نهاد شورایاری به مرور زمان عملکرد بهتری خواهد داشت. درهای شهرداری منطقه به روی شورایاران باز است و به مرور زمان اداره‌ها و نهادهای خدماتی دیگر نیز با این نهاد محلی آشنا می‌شوند و خارج از بروکراسی، درها را به روی شورایاران باز می‌کنند.
به کار و تجارت در منطقه اشاره کردید که باعث شده جمعیت شناوری تا ۲ میلیون نفر در روز به این منطقه رفت‌وآمد کنند. یکی از چالش‌های این حجم از تردد ایجاد ترافیک در معابر است. پروژه‌هایی مثل تونل آرش ـ اسفندیار و دوربرگردان نلسون ماندلا سال گذشته در منطقه اجرا شد. راهکارهای دیگر مثل مسیر ویژه دوچرخه در منطقه ما به کجا رسیده است؟
۳ مسیر دوچرخه را برای منطقه طراحی کرده‌ایم که یک مسیر آن در خیابان میرداماد است و امیدواریم تا چند ماه آینده به نتیجه برسد. چند جشنواره و همایش هم داشتیم که شهروندان در آن حضور داشتند؛ همایش بزرگ دوچرخه‌سواری که ابتدا و انتهای بلوار میرداماد را با دوچرخه طی کردند. در طرح «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» هم تلاش‌مان این است که هم اهالی محله‌ها و هم کارکنان شهرداری نواحی بتوانند از حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند تا در زمینه استفاده از دوچرخه فرهنگ‌سازی شود.
در کل، بدون مشارکت شهروندان شهرداری کاری از پیش نمی‌برد و این مشارکت اگر سازماندهی شده باشد به نتیجه بهتری می‌رسد. نخبگان، هنرمندان و ورزشکاران منطقه می‌توانند تشکل‌های مردمی و مدنی تشکیل دهند که برآیند آن برای شهر و منطقه و محله بسیار مفید خواهد بود. مدیریت شهری هم می‌تواند از این ظرفیت و مشارکت فعال و آگاهانه بهره بسیاری ببرد.
برای امسال علاوه بر تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام، چه طرح‌هایی در دست اجراست؟
بیشتر به حل مسائل ترافیکی و توسعه حمل‌ونقل عمومی مثل مترو و اتوبوس تأکید داریم. یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها هم راه‌اندازی مسیر دوچرخه‌سواری است. پروژه توسعه حمل‌ونقل عمومی در محدوده حقانی از جمله پروژه‌های کلان منطقه است که سال آینده به نتیجه می‌رسد.
نظر شما